Đó là khẳng định của PGS,TS Lê Xuân Trường- Trưởng khoa tại chức (Học viện Tài chính) xung quanh phương án chốt cách tính thuế vừa được Bộ Tài chính đưa ra đối với Công ty Uber Hà Lan.
Thưa ông, Bộ Tài chính vừa chốt phương án tính thuế mới đối với Uber. Theo đó, tỷ lệ % để tính thuế GTGT trên doanh thu được hưởng là 3%; tỷ lệ % để tính thuế TNDN trên doanh thu được hưởng là 2%. Ông đánh giá như thế nào về phương án này?
Về phương pháp tính thuế, theo Thông tư 103/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn nghĩa vụ thuế đối với các tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động kinh doanh, hoặc có thu nhập phát sinh tại Việt Nam, để áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, tổ chức nước ngoài phải đáp ứng cả 3 điều kiện gồm: có cơ sở thường trú tại Việt Nam, hoặc là đối tượng cư trú tại Việt Nam; (thời hạn kinh doanh tại Việt Nam theo hợp đồng nhà thầu, hợp đồng nhà thầu phụ từ 183 ngày trở lên, kể từ ngày hợp đồng nhà thầu, hợp đồng nhà thầu phụ có hiệu lực, áp dụng chế độ kế toán Việt Nam và thực hiện đăng ký thuế, được cơ quan thuế cấp mã số thuế. Do Uber Hà Lan không có cơ sở thường trú ở Việt Nam, không thực hiện chế độ kế toán Việt Nam, nên không đáp ứng được 2 trong 3 điều kiện nộp thuế theo phương pháp khấu trừ. Việc Bộ Tài chính xác định Uber Hà Lan nộp thuế theo phương pháp trực tiếp trên doanh thu là đúng quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam.
Phương án mới này có khả thi không, thưa ông?
Phương án mới rất khả thi so với trước đây, do số lượng đối tượng phải quản lý của cơ quan thuế ít hơn hẳn trước đây (chỉ tổ chức được Uber Hà Lan ủy quyền, hoặc một số DN, tổ chức kinh tế có ký hợp đồng phải kê khai, nộp thuế thay cho Uber Hà Lan). Trong khi đó, số lượng đối tượng phải kê khai, nộp thuế thay theo phương án trước đây là hàng ngàn, thậm chí hàng chục ngàn người mà trong số đó nhiều người không đăng ký kinh doanh vận tải, không đăng ký thuế.
Trong thời gian tới, để thu được thuế của Uber cũng như các loại hình DN vận tải mới khi vào Việt Nam, theo ông cần phải có giải pháp gì đảm bảo cơ chế giám sát DN kê khai đúng với thực tế hoạt động?
Câu chuyện xác định nghĩa vụ kê khai và nộp thuế đối với Uber cho thấy. thực tiễn đã phát sinh những vấn đề cần giải quyết mà quy định pháp luật hiện hành chưa bao quát hết. Theo đó, hoạt động kinh doanh của Uber Hà Lan dựa trên nền tảng công nghệ thông tin và mạng internet. Bên cạnh việc ký hợp đồng với Uber Việt Nam, Uber Hà Lan còn thỏa thuận trực tiếp và ăn chia theo tỷ lệ với lái xe tại Việt Nam, không thông qua Uber Việt Nam.
Như vậy, để quản lý thuế, đảm bảo DN kê khai đúng thực tế hoạt động kinh doanh như trường hợp của Uber cũng như các DN thực hiện các hoạt động kinh doanh mới vào Việt Nam trong thời gian tới, cần sửa đổi bổ sung hoàn thiện quy định pháp luật về quản lý thương mại, dịch vụ điện tử để xác định rõ nghĩa vụ của các tổ chức cá nhân kinh doanh vận tải. Tiếp đến, sửa đổi bổ sung Thông tư 103/2014/TT-BTC hướng dẫn nghĩa vụ thuế đối với các tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập phát sinh tại Việt Nam.
Theo đó, cần bổ sung trường hợp tổ chức hoặc cá nhân nước ngoài không ký hợp đồng với tổ chức ở Việt Nam, mà ký hợp đồng hoặc có thỏa thuận kinh doanh với cá nhân Việt Nam thì phải ủy quyền cho một tổ chức ở Việt Nam thực hiện nghĩa vụ kê khai, nộp thuế.
Xin cảm ơn ông!